Bu hafta sizlere dünya medyasında çevre ile ilgili çıkan önemli gelişmelerden bahsetmek istiyorum. Abu Dabi petrolden kazandığı paraları doğaya uygun yatırımlara harcamak için girişimlere başlamış ve bu yolda ilk adım olarak çölde dünyanın ilk ekolojik kentin inşaasına başlanmıştır. Dünyanın yenilenebilir enerji lideri olmayı hedefleyen Arap Emirliği, ünlü İngiliz mimar Sir Norman Foster’in tasarımını hazırladığı ve altı kilometrekarelik bir alan kaplayan dünyanın ilk yüzde yüz yeşil kenti Masdar City içerisinde 40 bin kişi yaşayacak şekilde planlamıştır.
Şehre ismini vermiş olan “Masdar” kelimesi, kaynak ve başlangıç noktası anlamına geliyor. Esas amaç olarak ülkedeki hayat standardının yükselmesini, doğal kaynakların korunmasını, gençlerin sağlıklı bir gezegende yaşamasını arzulayan Abu Dabi yetkilileri, Masdar City projesiyle ekolojik teknolojinin bütün dünyaya ihraç edilmesini ve uzun vadede dünyanın yenilenebilir enerji lideri olmayı tasarlıyor.
Projenin parçası olan karbonsuz yeşil silikon vadisi bütün dünyadaki özel şirket, banka, iştirak fonları ve Ar-Ge çalışmalarının ilgisini çekiyor. Ancak tüm dünyada etkisini gösteren ekonomik kriz, Masdar City’deki çalışmaları da etkiledi. Normal şartlarda 2016’da bitirilmesi planlanan dev projenin yaşanın maddi sorunlardan dolayı 2023 yılından önce tamamlanamayacağı tahmin ediliyor.
Dünyanın sıfır karbonlu ilk kenti olabilmesi için gerekli yeniliklerin ilk defa bu kadar büyük boyutlarda denenmesini sağlayan Masdar City, son derece karmaşık bir proje. Masdar City’nin nasıl karbondioksitten tamamen arındırılacağı henüz ayrıntılarıyla belirtilmemiş olsa da, Abu Dabi’nin büyük bir güneş enerjisi potansiyeline sahip olması işi bir adım kolaylaştırıyor.
Uzmanlar, enerjide sermaye, teknoloji, çevre bilinci ve hammaddeyi buluşturmanın zorluğunu belirterek esas sorunun Norveç ve Danimarka gibi sermaye ve çevre bilincinin olduğu yerde güneşin az olmasından kaynaklandığı üzerinde duruyor. Bol güneşin olduğu Kuzey Afrika’da yeterli maddi güç olmadığı gibi, güneş ve paranın bol olduğu petrol zengini ülkelerde ise petrol nedeniyle güneş enerjisine önem verilmiyor.
Bu projenin bir parçası olarak, Uluslararası Yenilenebilir Enerjiler Ajansı IRENA’nın Abu Dabi’de kurulması ve ajansın merkezinın de Masdar City’de inşa edilmesi kararlaştırıldı. Abu Dabi, artan elektrik ihtiyacını karşılamak için enerji kaynaklarını çeşitlendirme girişimlerinde bulunuyor. Yeşil enerjiye ek olarak diğer enerji kaynaklarına da yatırım yapmayı ihmal etmeyen Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri’nin ilk nükleer enerji santralini birkaç yıla kadar faaliyete geçecek.
Abu Dabi’den coğrafik anlamda çok da uzakta olmayan ancak geliştirilen teknolojiler açısından henüz yeterli seviyeye ulaşmamış olan Türkiye’nin Diyarbakır Dicle Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Elektrikli Cihaz Teknolojisi öğrencilerinin geliştirdiği bir sistemle pedal çevirirken yakılan kalori, elektrik enerjisine çevriliyor. “Pedal for Freedom” diye isimlendirilen proje sayesinde 1 saat çevrilen pedal, evi 10 saat aydınlatmaya yetecek kadar enerji üretebiliyor.
Bisiklet tekerleğine bağlı devrelerden oluşan bu sistem, elektriği üretmekle kalmıyor, aynı zamanda depolayabiliyor. Geliştirilen proje, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Güneş Evi Eğitim ve Uygulama Parkı tarafından da destekleniyor. Projenin esas amacı yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji kaynaklarının başında gelen güneş enerjisine ve bölge potansiyeline dikkat çekmek.
Bunu sağlamak için elde edilen enerji akülerde depolanıyor ve depolanan bu enerji bu sayede daha sonra kullanılınabiliyor. Geliştirilen bu teknoloji fitness bisikletlerine de uyarlanabiliyor. Bu sayede zayıflamak için pedal çeviren bir kişi, yaktığı kaloriyi elektrik enejisine dönüştürebilecek. Bu süreç boyunca sisteme bağlanan bir bilgisayar sayesinde, yakılan kalori ve elde edilen elektriğin miktarı hesaplanabiliyor.
Ekolojik yaşam alanında yapılan yatırımlardan bir diğeri de Bakırköy’de düzenlenmeye başlanan ekolojik pazar. İlk olarak 28 Mayıs’ta Bakırköy Belediyesi, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği ve Airport AVM işbirliği sayesinde gerçekleşen ekolojik pazarın haftada bir düzenlenmesi planlanıyor.
Pazarda ilk günden itibaren naylon torba kullanılmayacak ve ekolojik sertifikalı meyve ve sebzelerin yanısıra geniş bir mamül ürün yelpazesi bulunacak. Pazarda sunulacak ürünlerin arasında ekolojik sertifikalı pamuk, makarna, ekmek, bakliyat, temizlik malzemeleri, kozmetik ve tekstil ürünleri geliyor. Bu girişimin, İstanbul için ekolojik yaşam merkezi olması planlanıyor. Halkı bilgilendirmek ve sürdürülebilir yaşam alışkanlıklarını teşvik etmek için doğayla dost ürünlerin satışına ek olarak pazarda atölye, söyleşi ve sunumlar düzenlenecek.
Yukardaki örneklerden görebileceğiniz gibi, ilgi alanınız ve maddi durumunuz ne olursa olsun, insanın bir şekilde birşeyler üretmesi, dünyaya ve insanlığa gerek global, gerek bölgesel bir katkı koyması için aslında hiçbir engel yok. Yeter ki hayat standartlarımızı geliştirmek ve bizden sonra gelecek olan nesillere sağlam temeller üzerine oturmuş bir gelecek kurmak için gerekli olan motivasyonu sağlayabilelim.
Çise Ünlüer (6 Haziran 2010)
ciseunluer@hotmail.com
No comments:
Post a Comment